Επιμέλεια κειμένου:
Μυρσίνη Βαρδοπούλου
Ζωγράφος-Χαράκτρια
Χαράκτρια Ελληνικών Γραμματοσήμων
Σχεδίαση Γραμματοσήμων
Τα γραμματόσημα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον εκσυγχρονισμό των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Διευκολύνοντας την προπληρωμή των τελών αύξησαν και την ταχύτητα της διανομής ελαττώνοντας ταυτόχρονα το κόστος.
Οπωσδήποτε όμως η σπουδαιότητα του σχεδιασμού δεν παραμελήθηκε και έτσι κυκλοφόρησαν πολλά είδη Σειρών Γραμματοσήμων όπως: Αναμνηστικές Σειρές για τον εορτασμό σπουδαίων εθνικών γεγονότων, Σειρές σε μεγάλα tirage για να προπαγάνδα, Σειρές που σκοπό έχουν να διαδώσουν τον ιαπωνικό πολιτισμό στο εξωτερικό και επιδοτούμενες Σειρές που σκοπό έχουν την συνεισφορά στην κοινωνική ευημερία.
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το υπουργείο Ταχυδρομείων και Επικοινωνιών εγκαθιδρύει ένα τμήμα σχεδίασης Γραμματοσήμων με σκοπό να παράγει γραμματόσημα με τα οποία η Ιαπωνία θα μπορούσε να υπερηφανεύεται για το αισθητικό και τεχνικό τους επίπεδο. Οι καλλιτέχνες αυτού του τμήματος είναι επιφορτισμένοι με την παραγωγή των γραμματοσήμων από το στάδιο της σχεδίασης έως την εκτύπωση.
Το κυβερνητικό Συνέδριο των Εκτυπωτών Γραμματοσήμων GPSPC (Government Postage Stamps Printer’s Conference), απαρτίζεται από κρατικές εκτυπωτικές μονάδες, εκτυπωτικές εταιρείες και σωματεία εκτυπωτών επιδοτούμενα από το Δημόσιο. Από την ίδρυση του το 1987 το GPSPC συνεδριάζει κάθε 2 χρόνια με ανταλλάσσοντας πληροφορίες σχετικά με εκτυπωτικές μεθόδους και management.
Η Ιαπωνία έχει συμμετάσχει σε διεθνείς διαγωνισμούς Γραμματοσήμων και έχει κερδίσει πολλές φορές στην ιστορία της βραβεία αισθητικής και τεχνικής ποιότητας.
Κατηγορίες Ιαπωνικών εκδόσεων
Αναμνηστικές Σειρές
Συνήθως Αναμνηστική Σειρά ονομάζεται εκείνη που εκδίδεται σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων και για να τιμήσει σπουδαία εθνικά γεγονότα, απαρτίζεται δε από ιδιαίτερα γραμματόσημα. Η σειρά που εκδόθηκε στις 8-3-1894 για να τιμήσει τα 25 η επέτειο γάμου του αυτοκράτορα Meiji είναι στην πραγματικότητα η πρώτη αναμνηστική σειρά της Ιαπωνίας, όταν όμως εκδόθηκε δεν είχε τον όρο «αναμνηστική». Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται επίσημα από στην έκδοση της σειράς για τον Ρωσο-Ιαπωνικό πόλεμο το 1906.Τέτοιου είδους σειρές αποσκοπούν κυρίως στην ενθάρρυνση του Φιλοτελισμού και την αλληλογραφία μέσω Ταχυδρομείου εφόσον οι σειρές είναι μεγάλης συλλεκτικής αξίας.
Κοινές Σειρές Γραμματοσήμων
Είναι συνήθως σειρές που τυπώνονται σε μεγάλες ποσότητες για να εξυπηρετούν τις ταχυδρομικές ανάγκες. Από το 1992 και μετά επιλέχθηκαν στην Ιαπωνία θέματα που σχετίζονται με την Φύση. Μετά το 1994 το Υπουργείο Ταχυδρομείων και Επικοινωνιών κυκλοφορεί 16 διαφορετικά γραμματόσημα συμπεριλαμβάνοντας 3 βασικά τέλη των 50 ¥ , 80 ¥ και 90 ¥ τα οποία καλύπτονται τα βασικά ταχυδρομικά τέλη. Έντομα, πουλιά, λουλούδια απεικονίζουν στα γραμματόσημα αυτά το πανέμορφο θέμα της Ιαπωνικής Φύσης.
Γραμματόσημα για το Νέο Έτος
Από το 1935 στην Ιαπωνία επιλέγουν να τυπώνουν γραμματόσημα αφιερωμένα στο Νέο Έτος αντίθετα με άλλα κράτη όπου η θεματολογία της αντίστοιχης χρονικής περιόδου σχετίζεται περισσότερο με τα Χριστούγεννα. Τα θέματα που απεικονίζονται είναι συνήθως παραδοσιακά παιδικά παιχνίδια και τα δώδεκα σύμβολα του ζωδιακού κύκλου που είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στην Ιαπωνία. Το 1989 η Ιαπωνία ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που εκδίδει λαχνό-γραμματόσημο για να μεταδώσει το «Όνειρο του Νέου έτους» σε όσους λαμβάνουν γράμματα αντί για κάρτες του Νέου έτους.
Φιλοτελική Εβδομάδα
Με τα γραμματόσημα αυτά επιδιώκουν να κάνουν πλατύτερα γνωστό τον ιαπωνικό πολιτισμό και να ενδυναμώσουν τον Φιλοτελισμό. Τα θέματα αυτών των γραμματοσήμων είναι κυρίως εικόνες της μοναδικής ξυλογραφικής τέχνης του UKIYO-E. Τα τελευταία χρόνια όμως χρησιμοποιούνται και θέματα σύγχρονων καλλιτεχνών.
Διεθνής Εβδομάδα «Ταχυδρομικής Επιστολής»
Από το 1958 και κάθε χρόνο εκδίδονται γραμματόσημα αφιερωμένα στην διεθνή εβδομάδα Ταχυδρομικής Επιστολής, για να διαφημίσουν τον ιαπωνικό πολιτισμό μέσω ευχετηρίων καρτών και να προωθήσουν την προσωπική επικοινωνία. Ένα «Διεθνές Ευχετήριο Γραμματόσημο» εκδίδεται και μαζί με αυτά κάρτες με θεματολογία ίδια με εκείνη του γραμματοσήμου.
Ημέρα της Ταχυδρομικής Αλληλογραφίας
Kαθιερώθηκε το 1979 από το Υπουργείο Ταχυδρομείων και Επικοινωνιών.
Από τότε και με το slogan “23η του μήνα είναι ημέρα ταχυδρομικής αλληλογραφίας” εξαιρετικά γραμματόσημα εκδίδονται κάθε Ιούλιο (Ο Ιούλιος στα Ιαπωνικά λέγεται Fumizuki και στα αρχαία ιαπωνικά σημαίνει μήνας Επιστολών.) Τα θέματα αυτών των γραμματοσήμων είναι ιδιαίτερα προσφιλή στο νεαρό κοινό.
Γραμματόσημα Παγκόσμιας Κληρονομιάς
Στα γραμματόσημα αυτά απεικονίζονται θέματα βασισμένα στην «Ιαπωνική παράδοση».Αναφέρονται κυρίως στην διατήρηση της Φυσικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ιαπωνίας. Ξεκίνησαν να εκδίδονται από το 1994.
Γραμματόσημα Προσωπικοτήτων
Εκδίδονται από το 1992 για να τιμήσουν ακαδημαϊκούς και εν γένει πρόσωπα με ιδιαίτερα συνεισφορά στα ιαπωνικά γράμματα, την τέχνη, τις επιστήμες κλπ.
Γραμματόσημα της Περιφέρειας
Τέθηκαν για πρώτη φορά σε κυκλοφορία την 1η Απριλίου 1989.
Εγκαινιάστηκαν με σκοπό να συντελέσουν στην δημιουργία Ταχυδρομικών Γραφείων που θα βοηθούσαν την περιφερειακή ανάπτυξη των Ιαπωνικών Ταχυδρομείων.
Βιβλιογραφία:
– “Η Ιστορία των Ιαπωνικών Γραμματοσήμων”
Έκδοση του Υπουργείου Ταχυδρομείων και Επικοινωνιών της Ιαπωνίας
