Μάθετε Ιαπωνικά!

Κέι Ογκούρα: Μια συνέντευξη με αφορμή τη Χαρούλα Αλεξίου

日本語

Tον περασμένο Ιούνιο η Χάρις Αλεξίου ανακοίνωσε την απόφασή της να σταματήσει το τραγούδι. Μια απόφαση που στεναχώρησε πολύ κόσμο στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ο γνωστός συνθέτης και τραγουδιστής Κέι Ογκούρα, δημιουργός πολλών επιτυχιών – όπως το “Άι-σαν-σαν” που τραγούδησε η θρυλική Μισόρα Χιμπάρι – μας μιλάει για τη συνεργασία του με την Ελληνίδα τραγουδίστρια και τη σχέση του με την Ελλάδα.

Συνέντευξη: Τζούνκο Ναγκάτα

ΚEI OGURA photo: Junko Nagata © GreeceJapan.com

Πριν από λίγες μέρες η Χάρις Αλεξίου δήλωσε ότι αποχωρεί από το τραγούδι. Στη συναυλία που είχε δώσει το 1994 στην Ιαπωνία είχε πει και το τραγούδι σας “Η ευωδιά του κυκλάμινου” και γενικά είχατε αναπτύξει μεταξύ σας μια φιλική σχέση. Θα μπορούσατε να μας μιλήσετε γι’ αυτή τη σχέση σας με την Αλεξίου;

Μα ήταν μικρότερη από μένα… Κρίμα που αποχώρησε. Αν θυμάμαι καλά, η γνωριμία ξεκίνησε όταν εγώ άκουσα από το ράδιο ή από κάπου ένα τραγούδι της. Μου φάνηκε θαυμάσιο κομμάτι, είχε μια δύναμη στη φωνή της. Στο ελληνικό τραγούδι υπάρχει ένας ιδιαίτερος τονισμός (ύψωση και πτώση του φωνητικού τόνου) – και σ’ αυτόν ήταν τέλεια. Έτσι συνειδητοποίησα ότι στην Ελλάδα υπάρχει μια εξαιρετική τραγουδίστρια και ενδιαφέρθηκα να τη γνωρίσω. Σύντομα απέκτησα επικοινωνία μέσω της εταιρείας δίσκων της. Και όταν ταξίδεψα στην Ελλάδα, με κάλεσε στο σπίτι της, όπου είχαμε μια πολύ ευχάριστη συζήτηση. Εκείνη την εποχή, σε αντίθεση με τους περισσότερους τραγουδιστές, που, πράγμα αυτονόητο τότε στην Ελλάδα, τραγουδούσαν σε νυχτερινά κέντρα ή κλάμπ, μόνη η Αλεξίου μάζευε τον κόσμο σε αίθουσες όπου έδινε συναυλίες. Ήταν άνθρωπος με μια τέτοια στάση.
Στη συνέχεια, γίναμε βέβαια φίλοι. Κι όταν ήρθε στην Ιαπωνία, στη συναυλία που έδωσε, τραγούδησε και το δικό μου “Η ευωδιά του κυκλάμινου” στα ιαπωνικά. Αυτό μου έδωσε ιδιαίτερη χαρά.

Κατά τη γνώμη σας, που έγκειται η γοητεία των τραγουδιών της Αλεξίου;

Πρώτα – πρώτα στην ένταση που έχει η φωνή της, ότι δηλαδή η φωνή της διαθέτει δύναμη. Μετά στα μελίσματα, που διαφέρουν από τα ιαπωνικά, στα ελληνικά, λεπτά γυρίσματα στα μελίσματα, που τα έκανε τέλεια… Και η τραγουδιστική τεχνική της ήταν υπέροχη. Άκουσα, βέβαια, πολλές φορές τα CD της Αλεξίου. Και, ξέρετε, δεν ήταν καλή μόνο στο λαϊκό τραγούδι. Και τα παλιά ελληνικά τραγούδια, όταν της το ζητούσαν, τα έλεγε εξαιρετικά. Η Αλεξίου τραγουδάει χρησιμοποιώντας λεπταίσθητα μελίσματα, στα οποία τα περάσματα της φωνής διαφέρουν από τα αντίστοιχα ιαπωνικά. Είναι φοβερή σ’αυτό. Τι να πω, είναι καλή πέρα από κάθε περιγραφή.

Ποιο CD σας αρέσει περισσότερο απ’ όλα;

Μμ, το άλμπουμ “Δι’ ευχών”1, στο οποίο περιέχεται το “Μια νύχτα νοσταλγίας “.2 Αυτό το τραγούδι, με ιαπωνικούς στίχους, το τραγούδησα κι εγώ με τίτλο “Goodbye America” στο άλμπουμ μου “Θεωρία”. Τραγούδησα προσπαθώντας να μιμηθώ την Αλεξίου, αλλά δυστυχώς δεν μπόρεσα να τραγουδήσω όπως αυτή.

Νομίζω ότι την ιδέα για το “Θεωρία” την εμπνευστήκατε μετά το ταξίδι σας στην Ελλάδα.

Ακριβώς, μετά από το ταξίδι μου στην Ελλάδα θέλησα να τραγουδήσω ένα τραγούδι σε στυλ ανατολικής Μεσογείου, πράγμα που έκανα χρησιμοποιώντας στο βασικό θέμα, με διάφορους τρόπους, τον ήχο του μπουζουκιού.

Μιας και αναφέρατε το μπουζούκι, πρέπει να πω τι έκπληξη μου προξένησε, όταν είδα στις συναυλίες σας κάποιον μουσικό να παίζει αυτό το όργανο.

Ναι, αυτό το μπουζούκι είναι εκείνο που αγόρασα στο ταξίδι μου στην Ελλάδα. Το χρησιμοποιώ και τώρα επί σκηνής. Μ’ αρέσει αυτός ο ήχος, νομίζω ότι η ηχητική απόχρωση αυτού του οργάνου, που διαφέρει από εκείνη της κιθάρας, είναι κάτι ωραίο.

Εσείς ο ίδιος θα θέλατε να βγάλετε ένα καινούργιο άλμπουμ, μέσα στο οποίο θα τραγουδούσατε ελληνικά τραγούδια;

Κοίταξε, εγώ του χρόνου γίνομαι 77 χρονών. Στα εβδομήντα σου κάνουν την εκδήλωση που λέγεται προθανάτια κηδεία3, οπότε πραγματικά νομίζω ότι πρέπει να βάλω ένα τέλος. Μ’ όλο που, εφόσον η ζωή παρατείνεται, και μ’ όλο που, ενώ έχω φτάσει στο υπόλοιπο της ζωής, ακόμα τραγουδάω, κάπου του χρόνου νομίζω ότι θα είναι και για μένα ο καιρός ν’ αποσυρθώ. Η Αλεξίου λέει ότι δυστυχώς η φωνή της έπαψε να βγαίνει, όμως κι εμένα η φωνή, άμα την ακούσω, η παλιά μου φωνή συγκρινόμενη με την τωρινή, η φωνή που βγαίνει όταν τραγουδάω, διαφέρει εντελώς. Πάει πια, σκέφτομαι, η παλιά φωνή έπαψε να βγαίνει.Τι να γίνει, γέρασα κι εγώ…
Η Αλεξίου, μπράβο, με γενναιότητα λέει ότι γι αυτό αποσύρομαι. Όμως τόσο καλές τραγουδίστριες σπάνια βγαίνουν. Εκείνη την εποχή άκουγα συχνά ελληνική μουσική. Στα περίπου 52 μου, είχα μάλιστα φτάσει να καταλαβαίνω τα ελληνικά, μου άρεσαν πολύ. Σίγουρα σκεφτόμουν να πάω άλλη μια φορά στην Ελλάδα, όμως τελικά έμεινα χωρίς να το καταφέρω.

ΚEI OGURA photo: Junko Nagata © GreeceJapan.com

Έχετε πει ότι, αν ήταν δυνατόν, θα θέλατε να βγείτε στη σκηνή μια φορά μαζί με την Αλεξίου.

Αν μπορούσε να γίνει, βέβαια θα ήθελα. Όμως, αν τραγουδήσω εγώ δίπλα στην Αλεξίου, θα χαθώ. Η ένταση της φωνής της είναι φοβερή, νομίζω είναι κάτι εξαιρετικό.

Ποια ήταν η αφορμή που σας έκανε να θελήσετε να επισκεφθείτε την Ελλάδα;

Ακριβώς λίγο πριν ξαναεισαχθώ στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Τόκιο, λίγο πριν συμπληρώσω τα πενήντα, το χειμώνα, πήγα στην Ελλάδα. Σκέφτηκα, ας πάω λίγο στη χώρα που υπήρξε η πηγή της φιλοσοφίας. Α, συχνά το λέω αυτό αστειευόμενος και επί σκηνής: όταν, νέος, ήταν ν’ αποφοιτήσω από το Πανεπιστήμιο του Τόκιο, ένας διάσημος πρόεδρος του ιδρύματος ονόματι Κάγια4 μας είπε μέσα στο μάθημα “κύριοι, στη ζωή σας, μη γίνετε χοντροί σαν γουρούνια, αλλά μάλλον αδύνατοι σαν τον Σωκράτη”. Αυτή η φράση, να γίνετε αδύνατοι σαν το Σωκράτη, μου άρεσε πολύ και την είχα συνέχεια στο νου μου. Αλλά, όταν πήγα στην Ελλάδα, το άγαλμα του Σωκράτη δεν τον παρουσίαζε καθόλου αδύνατο… Οι δε άντρες, ως προς την εξωτερική εμφάνιση έμοιαζαν φιλόσοφοι, όμως, όταν πήγαινες να συζητήσεις μαζί τους, δεν ήταν παρά συνηθισμένοι άνθρωποι, πράγμα που με εξέπληξε. Αυτό μου έχει μείνει σαν εντύπωση.

Στη μουσική σας σταδιοδρομία ποιο γεγονός υπήρξε το πιο σημαντικό; Εντυπωσιάζει το ότι τόσα πολλά τραγούδια σας έγιναν επιτυχίες.

Πιστεύω ότι με ευνόησε η τύχη. Διότι, για να γίνει ένα τραγούδι επιτυχία δεν αρκεί να είναι απλώς καλό. Μόλις βγει ένα τραγούδι το αγκαλιάζει από παντού το υπάρχον περιβάλλον, διάφοροι παράγοντες. Γι αυτό, τι πρέπει να κάνει κανείς για να γίνει ένα κομμάτι επιτυχία, κι εγώ ο ίδιος ακόμα δεν ξέρω. Μ’ αυτή την έννοια λέω ότι πολλά τραγούδια μου ευνοήθηκαν από την τύχη.

Πως μπορέσατε να συνδυάσετε για τόσο μεγάλο διάστημα τη δουλειά σας στην τράπεζα με τη μουσική σας δραστηριότητα;

Ε, φυσικό ήταν, εφόσον όσο ήμουν νέος είχα πολλή ενέργεια. Ήμουν πάντα μέλος κάποιου αθλητικού κλάμπ, στο δημοτικό, στο γυμνάσιο, στο λύκειο και στο πανεπιστήμιο ανήκα πάντα στο εκάστοτε αθλητικό τμήμα, ασκούσα συνεχώς το σώμα μου. Αυτό, πιστεύω, μετατρεπόταν σε ενέργεια. Έτσι, όταν μπήκα στην τράπεζα, λυπόμουν ακόμα και τις ώρες που έχανα για ύπνο. Όταν ήμουν νέος, τα τραγούδια πήγαζαν το ένα μετά το άλλο φυσικά από μέσα μου, χωρίς προσπάθεια και χωρίς κόπο, όσο κι αν αυτό ακούγεται παράξενο. Εκείνη την εποχή το γράψιμο της μελωδίας και των στίχων δε μου έπαιρνε παρά περίπου τρεις ώρες. Τώρα όμως δε μου βγαίνει ούτε σε τρεις μέρες. Δυστυχώς δεν έχω πια καθόλου σωματική δύναμη. Εκείνη την εποχή είχα κι εγώ ενέργεια.
Και η Αλεξίου δεν ξέρω ποιες προσπάθειες μπορεί να έκανε για να γίνει τόσο μεγάλη τραγουδίστρια, όμως νομίζω ότι το ταλέντο που έχει είναι βέβαια φυσικό. Εκ γενετής κατείχε αυτή την ωραία φωνή.
Τελευταία, βασανίζομαι ακόμη και για να γράψω στίχους. Την ώρα που γράφω μου έρχεται η σκέψη “Ωχ, αυτές τις λέξεις τις είχα ξαναχρησιμοποιήσει” κι έτσι κουράζομαι. Κι εγώ του χρόνου γίνομαι 77, γι αυτό σκέφτομαι μήπως είναι η κατάλληλη στιγμή και για μένα ν’ αποσυρθώ.

Στην περίπτωση της Αλεξίου, περισσότερο κι απ’ τα χρόνια, η αιτία της αποχώρησης είναι μάλλον ότι πια δε βγαίνει η φωνή.

Αυτό δείχνει ότι είναι μάλλον άνθρωπος με υπερηφάνεια. Κατάλαβες, επειδή δεν μπορεί να το επιτρέψει στον εαυτό της, νομίζω ότι σίγουρα αυτό είναι. Έχω κι εγώ τέτοια στοιχεία στο χαρακτήρα μου. Η Αλεξίου λέει ότι δεν βγαίνει η φωνή, εγώ λέω για το σώμα μου. Επειδή αισθάνομαι ότι έχει παρακμάσει το σώμα μου. Ακόμα και το να τραγουδάω, τελευταία έχει πάψει να μου αρέσει. Όταν ήμουν μικρός μου άρεσε πολύ, και μόνο το ότι τραγουδούσα μου πρόσφερε ικανοποίηση. Ενώ τώρα έχει καταντήσει κουραστικό.

Παλιά τι είδους τραγούδια ακούγατε;

Το σπίτι μας ήταν εστιατόριο, γι αυτό τα τραγούδια που άκουγα ήταν ιαπωνικά παραδοσιακά. Η μητέρα μου έπαιζε στο σαμισέν μπαλάντες, επικά τραγούδια, τραγούδια από το κουκλοθέατρο. Κι όταν έρχονταν από την επαρχία γυναίκες που μας έφερναν χόρτα, τραγουδούσαν μαζί παραδοσιακά, αφηγηματικά τραγούδια. Επίσης ο πατέρας μου τραγουδούσε ωραία παίζοντας κότο. Αυτά υπήρξαν το ξεκίνημά μου.

Ακούγοντας ελληνικά τραγούδια, έχοντας πάει στην Ελλάδα, αυτό είχε κάποια επίδραση στη μουσική σας;

Ο ήχος μου άλλαξε. Αργότερα, όπως είπα και πριν, στο τραγούδι μου “Goodbye America” χρησιμοποίησα αυτούσια τη μελωδία. Επίσης, οι στίχοι των τραγουδιών που έγραψα στη διάρκεια του ταξιδιού μου στην Ελλάδα, μου φαίνεται βγήκαν κάπως θεωρητικοί, μάλλον επειδή ήθελα ν’ ασχοληθώ με τη φιλοσοφία. Την εποχή που έφτιαξα το άλμπουμ “Θεωρία”, ζήτησα η ενορχήστρωση να γίνει όλη με βάση τον ήχο της ανατολικής Μεσογείου. Εξάλλου και ο τίτλος “Θεωρία” μου φάνηκε ταιριαστός. Στα ιαπωνικά θα αποδίδαμε το νόημα αυτού του όρου μάλλον με τη λέξη “kansō”, που σημαίνει “παρατήρησε καλά, σκέψου καλά”. Ένας αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος είχε πει ότι “ο καλύτερος τρόπος ζωής είναι εκείνος που έχει ως μέτρο την ανθρώπινη σκέψη”.
Τι λες, η Αλεξίου δεν θα μπορούσε να έρθει ακόμα μια φορά; Πολύ θα ήθελα να έρθει να τραγουδήσει, έστω και με βραχνή φωνή. Αν ήταν να τραγουδήσει αυτή, θα έφτιαχνα για χάρη της καινούργια τραγούδια. Ναι, τέτοια θέση έχει στην καρδιά μου. Πέστε της ότι ο Ογκούρα λέει μην παραιτηθείς! Αν πρόκειται για την Αλεξίου θέλω να μας τραγουδήσει, ακόμα κι αν δεν βγαίνει η φωνή, έστω μουρμουριστά, έστω ψιθυριστά! Ξέρετε, οι Ιάπωνες έχουν μια συνήθεια, τους μεγάλους τραγουδιστές του εξωτερικού να τους παρομοιάζουν με τη Μισόρα Χιμπάρι, λέγοντας “η Μισόρα Χιμπάρι της τάδε χώρας”. Εγώ δεν θέλω να παρομοιάσω την Αλεξίου με τη Μισόρα Χιμπάρι. Είναι εντελώς διαφορετικές. Όμως, ότι λέει πως δεν επιτρέπει στον εαυτό της να τραγουδήσει, επειδή έπαψε να βγαίνει η φωνή. Ναι, νομίζω είναι άνθρωπος με υπερηφάνεια, με αξιοπρέπεια.

Λέτε ότι για χάρη της θα θέλατε να φτιάξετε μια σύνθεση και να την τραγουδήσετε μαζί.

Αν μπορούσαμε να συναντηθούμε, ναι, βεβαίως. Κοιτάξτε, οι Ιάπωνες, ότι έπεσε η φωνή και τα τοιαύτα δεν το καταλαβαίνουν. Γι αυτό θα ήθελα να το τολμήσει, να έρθει στην Ιαπωνία για συναυλίες. Αν ερχόταν θα την καλούσα ως γκέστ σταρ στις συναυλίες μου.

Για τέλος, θα θέλατε να στείλετε ένα σύντομο μήνυμα στην Αλεξίου;

Θα ήθελα να της πω, ζήσε όσο μπορείς πληρέστερα την κάθε μέρα, χωρίς να σκέπτεσαι γεράματα ή νεότητα. Όσο ζει η Αλεξίου είναι πάντα τραγουδίστρια, πιστεύω ότι σίγουρα και η ίδια δεν μπορεί να δεί τον εαυτό της σαν κάτι άλλο από τραγουδίστρια. Και οπωσδήποτε έλα να τραγουδήσουμε μαζί!

Σας ευχαριστούμε πολύ.

Υποσημειώσεις

1 “Inori o komete”. Πώληση: Omagatoki /1993/ Ο ελληνικός, πρωτότυπος τίτλος: “Δι’ ευχών”.
2 “Μια νύχτα νοσταλγίας”. Ο ελληνικός, πρωτότυπος τίτλος: “Η δικιά μας ψυχή (Αμέρικα)”.
3 Εννοεί την “προθανάτια συναυλία”, που έγινε στο ΝΗΚ Hall στη Σιμπούγια – Τόκιο, το Σεπτέμβριο του 2014 επί τέσσερις μέρες συνέχεια (12-15).
4 Ο Κάγια Σέιτζι, 17ος πρύτανης του Πανεπιστημίου του Τόκιο: 1957 (32 ετών) – 1963 (38 ετών).

Η αναδημοσίευση περιεχομένου του GreeceJapan.com (φωτογραφιών, κειμένου, γραφικών) δεν επιτρέπεται χωρίς την εκ των προτέρων έγγραφη άδεια του GreeceJapan.com

Μάθετε Ιαπωνικά!

ΡΟΗ ΑΡΘΡΩΝ

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΑΠΩΝΙΑ
ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΑΠΩΝΙΑ
TΟ 1o ANIME RADIO ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑspot_img

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ