Κάποια στιγμή περί την προηγούμενη άνοιξη, γύρω στην πρώτη επέτειο του μεγάλου σεισμού του 2011, σε ένα άρθρο που θα μπορούσε κάλλιστα να έχει επιχορηγηθεί από την ιαπωνική κυβέρνηση προκειμένου να τονώσει τον πληγέντα τουρισμό της χώρας, οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» (νομίζω) παρουσίαζαν τους λόγους για τους οποίους η Ιαπωνία δεν έχει ξοφλήσει ακόμα, άσχετα από αυτά που υποστήριζαν πολλά δημοσιεύματα του διεθνούς τύπου. Προκειμένου να υποστηρίξει τη θέση του, ο αρθρογράφος εξέθετε μια σειρά από ιαπωνικές εισαγόμενες «βιομηχανίες» –πέραν των γνωστών (αυτοκίνητα, ηλεκτρονικά κ.λπ.)- οι οποίες αν και λιγότερο εντυπωσιακές από τις άλλες έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν σε ποιότητα τις πρωτότυπες ευρωπαϊκές και αμερικανικές∙ σαν παραδείγματα αυτών των βιομηχανιών, ανέφερε μεταξύ άλλων αυτή των ρούχων τζιν και του δυτικού φαγητού με αρκετή έμφαση στο ψωμί.
Ο αρθρογράφος δεν υπερέβαλλε: το ιαπωνικό ψωμί είναι πράγματι από τα καλύτερα που μπορεί να βρει κανείς (έχοντας ταξιδέψει αρκετά στην Ευρώπη, το συγκρίνω με το γαλλικό και το γερμανικό –και η σύγκριση είναι υπέρ του!), ιδιαίτερα αν ψωνίζει κανείς στα διάφορα «πάνγια» («パン屋») δηλαδή τους φούρνους που αντιστοιχούν σ’ αυτό που οι γάλλοι θα αποκαλούσαν «boulangerie» καθώς προσφέρουν δεκάδες προϊόντα ζύμης (γλυκά και αλμυρά) πέραν του απλού ψωμιού που χρησιμοποιείται ως συνοδεία στο καθημερινό φαγητό. Αρκετοί τέτοιοι φούρνοι ανήκουν σε αλυσίδες (κάποιες μάλιστα ξεκίνησαν από ξένους που ζούσαν στην Ιαπωνία), ενώ κάποιοι άλλοι είναι μικρές τοπικές επιχειρήσεις∙ σε κάθε περίπτωση, τα προϊόντα τους είναι εξαιρετικά νόστιμα και η ποικιλία είναι αντίστοιχη με αυτή που θα βρει κανείς στην Ευρώπη αν και, όπως είναι φυσικό, κάποιες από τις επιλογές είναι καθαρά σχεδιασμένες για τον ιαπωνικό ουρανίσκο (όπως για παράδειγμα τα ψωμιά με γέμιση κάρυ).
Αυτό που δεν αναφέρεται στο άρθρο (και που αγνοεί πολύς κόσμος) είναι ότι η σχέση των ιαπώνων με το ψωμί (για την ακρίβεια, με το σιτάρι) είναι αρκετά παλιά: ξεκινάει από το δεύτερο Σινοϊαπωνικό Πόλεμο και κλιμακώνεται μετά την ήττα της Ιαπωνίας στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και την αμερικανική κατοχή όταν οι ΗΠΑ, με μια σειρά από εμπορικές συμφωνίες (και με την ισχύ του κατακτητή) κατάφεραν να επιβάλλουν το αλεύρι τους στο διαιτολόγιο των ιαπώνων∙ η τακτική ήταν αρκετά αποτελεσματική ώστε πλέον η κατανάλωση προϊόντων αλευριού να έχει ξεπεράσει την κατανάλωση προϊόντων ρυζιού, κάτι για το οποίο θρηνούν τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα τα ιαπωνικά ΜΜΕ. Και παρότι από την πλευρά ενός καθαρολόγου το γεγονός είναι θλιβερό, το βασικό επιχείρημα του αρθρογράφου των «Τάιμς» παραμένει: οι ιάπωνες μπορούν να πάρουν οποιαδήποτε ιδέα στον κόσμο και να τη βελτιώσουν τόσο πολύ που να ξεπεράσει την πρωτότυπη∙ μια επίσκεψη σε οποιοδήποτε «πάνγια-σαν» το επιβεβαιώνει με τον πιο απολαυστικό τρόπο.
